آموزش کاربردی گوگل آنالیتیکس

در هر ثانیه 63 هزارجستجو در گوگل انجام می‌شود. همه‌ی ما به عنوان متخصص سئو آرزو داریم از این تعداد جستجو، کاربران بیشتری سایت ما را انتخاب کنند.

هرچقدر بتوانیم به جایگاه بالاتری برسیم، سهم کلیک ما از نتایج بیشتر خواهد شد. اما بعد ازاین‌که به نقطه قابل قبولی در سئو رسیدیم، آیا دیگر نمی‌توانیم رشد کنیم؟ به نظر شما، پس از گذراندن این ماه‌های ابتدایی، چگونه می‌توانیم پیشرفت سئو سایت را به کارفرما اطلاع دهیم؟

رتبه 1 گوگل هدف ما نیست!

زمانی که کار بر روی یک پروژه سئو جدید را آغاز می‌کنیم، انرژی، زمان و بودجه اولیه را به «دیده‌شدن» یا افزایش Impression سایت اختصاص می‌دهیم. رشد یک وب‌سایت در ماه‌های ابتدایی می‌تواند با اعدادی نجومی همراه شود.

حتماً شما هم زمانی که خشت‌های اول بهینه‌سازی یک وبسایت را می‌گذارید، شاهد رشد‌های 300 درصدی و حتی بالاتر بوده‌اید! اما زمانی که وب‌سایت ما وارد یک فاز متعادل می‌شود و جایگاه مناسبی در کلمات کلیدی مختلف کسب می‌کند، میزان این رشد به طرز چشم‌گیری کاهش می‌یابد.

در اکثر کسب‌وکارها می‌توان با یک استراتژی صحیح، بین 1 تا 3 سال به نقطه قابل قبولی رسید. می‌توانیم در عبارات کلیدی کسب‌وکار جزء 3 یا 5 نتیجه اول باشیم و ورودی خوبی از گوگل به دست آوریم. این‌جا همان نقطه‌ای است که بسیاری از متخصصان سئو با کارفرما به چالش خورده و متوقف می‌شوند.

در نقطه کندی و توقف رشد به جای تکنیک‌های سئو به یک تفکر جدید نیاز داریم.

از کلیک به فروش؛ جنس رشد ما متفاوت است

رشد قد یک نوزاد از بدو تولد تا هفت‌ماهگی به صورت ماهانه، بین 1 تا 2 سانتی متر است. این رشد شگفت‌انگیز تا سنین بالاتر ادامه دارد و از 19 سالگی به بعد ثابت می‌ماند. اما آیا رشد ما هم متوقف می‌شود؟

برای یک کودک و یک فرد بالغ، رشد معنی متفاوتی دارد. در یک فرد بالغ توسعه مهارت‌های جدید، می‌تواند یک از مصادیق رشد باشد.

همین اتفاق را می‌توان در کسب‌وکارهای اینترنتی هم مشاهده کرد. در مسیر یک پروژه سئو رشدهای نجومی به رشدهای 5 تا 10 درصدی کاهش می‌یابد. با گذشت زمان شیب رشد ما کم‌تر و کم‌تر شده و حتی ممکن است در برخی کسب‌وکارها ثابت باقی بماند.

آنچه که در کارگاه آموزش گوگل آنالیتیکس می‌آموزیم

دوره گوگل آنالیتیکس آکادمی وبسیما یک دوره تئوری نیست. این کارگاه برگرفته از تجربیات واقعی تیم وبسیما در مدیریت پروژه‌های مختلف سئو است. کارگاه آموزش کار با گوگل آنالیتیکس از 5 سرفصل تشکیل شده است:

1. چرا به سراغ گوگل آنالیتیکس می رویم؟

گوگل سرچ کنسول عالی است، اما کافی نیست. ابزار گوگل سرچ کنسول تنها بخشی کوچکی از اطلاعات را برای تحلیل سایت در اختیار ما قرار می‌دهد.

اطلاعاتی از قبیل عبارات جستجوشده، پربازدیدترین صفحات، خطاهای تکنیکال و مواردی که در ماه‌های ابتدایی در طراحی استراتژی‌های بازاریابی محتوایی و رفع ایرادات سایت کمک حال ما هستند.

بااین‌حال گوگل سرچ کنسول هیچ اطلاعاتی درباره رفتار کاربر پس از کلیک ارائه نمی‌کند. این‌جا همان جایی است که گوگل آنالیتیکس به کمک ما می‌آید. ما به ابزاری برای سنجش تعامل کاربر با سایت نیاز داریم و گوگل آنالیتیکس یک ابزار فوق‌العاده قدرتمند و رایگان است که می‌تواند مستقیماً در مسیر رسیدن به اهداف بیزنس کمک حال ما باشد.

آنالیتیکس چطور به ما کمک می‌کند؟

مثل هر ابزار تحلیل گر دیگری، گوگل آنالیتیکس چرخه ای از تحلیل است. برای شروع باید این ابزار را به سایت خودمان متصل کنیم. سپس باید تنظیمات اولیه را انجام داده و به کمک ابزارهای کمکی نسبت به تعیین اهداف کسب و کار اقدام کنیم. در مرحله بعدی نوبت به تحلیل نتایج است. پس از تحلیل نتایج می‌توانیم بهینه‌سازی و بهبود ساختار را اجرا کرده و مجدداً نتایج جدید را تحلیل کنیم. یک چرخه بی‌پایان از بهبود، بهبود و بهبود سایت برای کاربران.

2. مفاهیم اولیه؛ تیغ دو لبه تحلیل

تحلیل اشتباه یک کسب و کار آنلاین را نابود می‌کند. درصورتی‌که با منطق ابزار گوگل آنالیتیکس آشنا نباشیم، نمی‌توانیم به درستی از این تحلیل‌گر حرفه‌ای استفاده کنیم. هدف اصلی گوگل آنالیتیکس سنجش میزان تعامل کاربر با سایت ما است. برای این منظور بخش‌های مختلف این ابزار در کنار هم تلاش می‌کنند تا به 4 سوال مهم یک کسب و کار پاسخ دهند.

• Audience (چه کسی) وارد سایت شده است؟
• Acquisition (از کجا) از چه مجرایی وارد سایت شده است؟
• Behavior (رفتار) چه رفتاری در سایت انجام داده است؟
• Conversion (نرخ تبدیل) رفتار این کاربر، چه ارزشی برای ما خلق کرد؟

اجازه دهید این 4 سوال را در یک مثال فرضی بررسی کنیم:

«یک نفر بین 25 تا 35 ساله(Audience) با جستجوی عبارت «خرید آنلاین کفش» وارد سایت ما شده (Acquisition) و پس از بازدید از 6 صفحه و گذراندن 4 دقیقه (Behavior) با پرداخت یک 4 میلیون تومان به صورت آنلاین(Conversion) از سایت ما خارج شده است.»

البته تحلیل رفتار همه کاربران به سادگی مثال بالا نیست. در شروع کارگاه گوگل آنالیتیکس و با مثال های متعدد با مفاهیمی مثل User، Session، Duration، Pageview، Bounce Rate، Event، Exit و Goal آشنا می‌شویم. هر کدام از این مفاهیم تعریف خاص خود را دارد و قبل از استفاده باید با مفهوم دقیق آن‌ها آشنا شویم.

یک مثال از خطای اشتباه در تحلیل

Bounce Rate به معنی نرخ خروج است. یعنی اگر کاربری بدون تعامل با صفحه، از سایت ما خارج شود یک بانس اتفاق افتاده است. اما نباید یک نکته مهم را فراموش کرد. فعالیت‌هایی مثل مطالعه مقاله یا تماشای ویدیو تا زمانی که به عنوان تعامل برای گوگل آنالیتیکس تعریف نشوند، قابل اندازه‌گیری نیستند. برای مثال ممکن است کاربران یک صفحه زمان خود را صرف تماشای یک ویدیوی 45 دقیقه‌ای کنند اما آنالیتیکس به دلیل عدم تعامل، این اتفاق را به عنوان یک بانس ثبت کند.

همین اتفاق می‌تواند منجر به این برداشت شود که بهتر است ویدیو را از صفحه حذف کنیم تا بانس ریت کاهش پیدا کند! عدم شناخت مفاهیم گوگل آنالیتیکس به همین سادگی، یک فرصت ارزشمند را از چنگ یک کسب و کار درآورد.

برای این‌که در دام چنین تحلیل‌های آبکی و ساده لوحانه‌ای نیفتیم در گام اول کارگاه آموزش کار با گوگل آنالیتیکس و در قالب مثال‌های متعدد با خطاهای رایج تحلیل و تعریف هر کدام از سنجه‌های آنالیتیکس آشنا می‌شویم.

ثبت سایت در گوگل آنالیتیکس

تا زمانی که داده‌ای نباشد، تحلیل امکان پذیر نیست. گوگل آنالیتیکس هم مانند سایر ابزارهای آنلاین تحلیل باید زمانی را صرف جمع آوری اطلاعات و طبقه‌بندی آن‌ها کند. به این منظور و برای ثبت سایت در گوگل آنالیتیکس باید مراحل زیر را طی کنیم:

• ساخت اکانت؛ قبل از هر چیز نیاز به ساخت اکانت و دریافت کد اختصاصی آنالیتیکس داریم.
• درج کد در سایت؛ کد اختصاصی را باید در همه صفحات سایت درج کرده و از صحت آن مطمئن شویم.
• حذف ترافیک ربات‌ها؛ کمک می‌کند تا داده‌های ارائه شده در ابزار به واقعیت نزدیک‌تر باشد.
• اتصال به سرچ کنسول؛ برای یک متخصص سئو اهمیت بالایی داشته و اطلاعات ارزشمندی به ما می‌دهد.
• ردگیری جستجوهای داخلی؛ اطلاعات ارزشمندی از رفتار کاربران و نیاز واقعی آنها به ما می‌دهد.
• محدودکردن سورس‌های ورودی؛ مانند درگاه پرداخت، زیردامنه و … که کیفیت گزارشات را بالا می‌برد.

3. ابزارهای کمکی؛ تحلیل عمیق تر از رفتار کاربر

گوگل آنالیتیکس هوشمند نیست! تنها اتصال به آنالیتیکس به جمع‌آوری اطلاعات درست منجر نمی‌شود، بلکه باید با ابزارهای کمکی مثل Event، Goal، UTM و User Id گوگل آنالیتیکس را متناسب با کسب‌وکار خود شخصی سازی کنیم. در بخش دوم کارگاه با نحوه شخصی‌سازی آنالیتیکس براساس اهداف بیزنس آشنا می‌شویم.

ثبت Event؛ رهگیری فعالیت کاربران

هدف ایونت بررسی میزان و نحوه تعامل با کاربر با صفحه است. کلیک بر روی منو، باز و بسته کردن باکس سوالات متداول، اسکرول کردن صفحه و تمامی رفتارهای کاربر قابل رهگیری است.

برای این کار باید با استفاده از گوگل تگ منیجر یا کدنویسی اختصاصی، یک قطعه کد جاوا اسکریپت را بر روی آیکنی که قصد رهگیری آن را داریم، قرار دهیم. ویدیوی 6 دقیقه‌ای زیر بخشی از محتوای کارگاه است که در آن به صورت عملی نحوه ثبت ایونت را در یک سایت واقعی بررسی می‌کنیم.

مفاهیم بازاریابی؛ پیش‌نیاز تحلیل درست

در بازاریابی و تبلیغات جمله معروفی وجود دارد. «بیشتر از 50 درصد بودجه یک کسب‌وکار در بازاریابی هدر می‌رود اما مشکل اینجاست که نمی‌دانیم این هدررفت کجاست.» با شناخت مفاهیم بازاریابی و سنجه‌های ارزیابی در کارگاه آنالیتیکس می‌توانیم از هدررفت این بودجه جلوگیری کنیم.

رصد کردن فعالیت کاربران به معنی دست‌یابی به اهداف نیست! برای تعیین اهداف یک کسب‌وکار باید دید بازاریابی داشته باشیم. در ادامه کارگاه با مفاهیم اصلی بازاریابی دیجیتال آشنا می‌شویم تا بتوانیم بر اساس درک صحیح از اهداف یک کسب‌وکار، نسبت به تعیین اهداف اقدام کنیم.

هر کسب‌وکار بنا به شرایط هدف متفاوتی دارد. حتی هدف یک کسب‌وکار در طول زمان تغییر می‌کند. مفاهیمی مثل برندینگ، مارکتینگ، ریتارگتینگ و ریمارکتینگ بنا به جنس کسب وکار کاملاً متفاوت است. برای مثال یک فروشگاه آنلاین نوپا با موضوع «فروش لوازم آرایشی» در طی سال‌های ابتدایی، منابع محدودی دارد.

به‌تدریج و با بزرگ‌ترشدن و رشد کسب‌وکار منابع مالی بیشتری هم به آن تزریق می‌شود. طبیعتاً بازدیدکنندگان بیشتری جذب خواهد کرد و مردم با نام این فروشگاه بیشتر آشنا می‌شوند.

در طی چندسال اول ممکن است تنها یک کانال بازاریابی مثل سئو، باعث افزایش فروش این کسب‌و‌کار شود. اما به تدریج و در طی زمان می‌توانیم از سایر کانال‌ها مثل تبلیغات پیامکی، تبلیغات کلیکی و تبلیغات بنری استفاده کنیم.

در برنامه بازاریابی باید اهداف، مخاطبان، پیام مورد نظر و نحوه ارزیابی را مشخص کنیم.

تعریف Goal؛ اهداف شما چیست؟

وقتی مفاهیم بازاریابی دیجیتال را به صورت تئوری آموختیم، نوبت به تعریف آن‌ها در گوگل آنالیتیکس است. اهداف یک کسب‌وکار را می‌توانیم به شیوه‌های متفاوتی در گوگل آنالیتیکس ثبت کنیم.

Destination یا ورود به یک آدرس خاص: برای مثال در یک فروشگاه اینترنتی رسیدن به صفحه سبد خرید اهمیت زیادی دارد، در واقع هرچقدر افراد بیشتری به این صفحه برسند، یک قدم به اهداف کسب و کار نزدیک‌تر شده‌ایم.

Duration یا زمان حضور کاربر در صفحه: برای یک سایت محتوامحور مثل آکادمی وبسیما، زمان حضور کاربران در مقالات مهم است. صرف زمان بیشتر در یک صفحه به معنی جلب رضایت بیش‌تر است.

Pages per Session یا تعداد صفحات بازدیدشده: هرچقدر کاربران به تعداد بیشتری از صفحات ما مراجعه کنند، به این معنی است که تعامل بیش‌تری با سایت برقرار کرده‌اند.

Event یا یک تعامل ارزشمند: پس از ثبت ایونت‌ها، یکی از اهداف ما می‌تواند تعامل بیش‌تر کاربران با سایت ما باشد. برای مثال در یک آموزشگاه خیاطی حضوری، تعداد کلیک‌ها بر روی دکمه تماس با ما یک تعامل ارزشمند به حساب می‌آید.

UTM Campagin؛ کدام کانال را انتخاب کنم؟

یک کمپین تبلیغاتی موفق 5 ویژگی دارد. هدف درست، بودجه مشخص، پیام واضح، بستر انتشار مناسب و سنجه‌های اندازه‌گیری دقیق. پس از اینکه با تعریف Goal و Event آشنا شدیم در بخش بعدی به سراغ مفهوم UTM می‌رویم. UTM مخفف عبارت urchin tracking module است.

با استفاده از UTM می‌توانیم مشخص کنیم که هر کاربر از چه مجرایی(تبلیغات اینستاگرام، بنرهای کلیکی یا …) با چه پیامی(محتوای روی بنر) وارد سایت شده و چه اقدامی انجام داده است.

UTMها یک فرصت عالی برای سنجش قدرت کانال‌های مختلف بازاریابی و بهینه‌کردن کمپین است. در بخش آشنایی با UTM کارگاه به صورت کامل با نحوه تعریف، اندازه‌گیری و بهبود کمپین با استفاده از UTMها آشنا می‌شویم.

User Id؛ خروج از هزارتوی سردرگمی

یکی از مشکلات رایج گوگل آنالیتیکس، عدم تفکیک کاربران است. به عبارت دیگر اگر یک کاربر با دو دستگاه مختلف(موبایل و دسکتاپ) وارد سایت شود، گوگل آنالیتیکس این دو دستگاه را به عنوان دو کاربر مجزا تعریف می‌کند. مساله‌ای که می‌تواند بر روی تحلیل‌های ما اثرگذار باشد. با استفاده از ابزار User Id می‌توانیم برای هر کاربر سایت یک آیدی تعریف کرده و رفتار تک‌تک کاربران را بررسی کنیم.

4. بهبود سئو؛ گوگل آنالیتیکس مشاور شما در امور سایت!

قوی‌ترین حافظه‌ها از کم‌رنگ‌ترین خودکارها ضعیف‌تر هستند. گوگل آنالیتیکس ابزارهای جذابی را برای ثبت وقایع در اختیار ما قرار داده است. از طرف دیگر ثبت داده‌ها به ما کمک می‌کند تا فرآیندهای سئو نظیر مشکلات فنی سایت، لینک‌سازی‌ها و تجربه کاربری را بهبود دهیم. در بخش بهبود سئو کارگاه به صورت کامل با این ابزارها و قابلیت‌های گوگل آنالیتیکس آشنا می‌شویم.

بهبود استراتژی سئو؛ نامحدود تحلیل کنید

یکی از امکانات آنالیتیکس، امکان اتصال سرچ کنسول به این ابزار است. سرچ کنسول در هر گزارش امکان دسترسی به 1000 کوئری را فراهم می‌کند. در گوگل آنالیتیکس این امکان را داریم تا به تعداد کوئری‌ها و عبارات بیشتری از سایت دسترسی داشته باشیم و بتوانیم از این عبارات برای هدف‌گذاری‌های جدید و طراحی کمپین‌های محتوایی استفاده کنیم.

تجربه کاربری؛ رصد دقیق وضعیت صفحات

Core Web Vitals یکی از مهم‌ترین فاکتورهای گوگل برای رتبه بندی صفحات است. گوگل آنالیتیکس این امکان را به ما داده تا بتوانیم Core Web Vitals را نه به صورت کلی بلکه برای هر صفحه، هر یوزر و بر اساس تفیک موبایل و دستکتاپ بررسی و محاسبه کنیم.

در بخش بهبود تجربه کاربری در قالب چند مثال عملی با نحوه تنظیمات و بهبود تجربه کاربری بر اساس گزارش آنالیتیکس آشنا می‌شویم.

لینک‌سازی خارجی؛ موفقیت کمپین های خارجی

لینک‌سازی خارجی یکی از مهم‌ترین معیارهای گوگل برای تعیین رتبه یک صفحه است. معمولاً کارفرمایان هزینه زیادی برای این بخش از سئو انجام می‌دهند و یک گزارش جذاب می‌تواند تاثیرات لینک‌سازی خارجی را به کارفرما نشان دهد. در بخش referral گوگل آنالیتیکس می‌توانیم گزارشات بسیار جذابی را از کمپین‌های رپورتاژ آگهی مشاهده و در قالب گزارشات به کارفرما ارائه کنیم.

بررسی وضعیت سئو تکنیکال با Custom Alert

یکی از ویژگی های جذاب آنالیتیکس Custom Alert است. این قابلیت به امکان می‌دهد تا هشدارهایی مثل افزایش صفحات 404، کاهش بازدید از گوگل، کاهش نرخ تبدیل، مشکلات مربوط به هاست و سرور را ثبت کرده تا در مواقع خطر، آنالیتیکس زودتر از همه ما را از وجود مشکل باخبر کند.

بهینه‌سازی هدف‌مند؛ متناسب با بودجه و زمان

زمان و بودجه، همیشه علیه یک متخصص سئو هستند. هنر ما بهینه‌سازی صفحات بر اساس اهداف و اولویت‌های یک کسب‌وکار است. با استفاده از ایونت‌ها و تحلیل Goalهایی که اتفاق افتاده می‌توانیم بر اساس اهداف یک بیزنس نسبت به بهینه‌سازی سایت اقدام کنیم.

5. گزارشات تخصصی و حرفه ای؛ تعامل با کارفرما

در بخش پایانی کارگاه، نحوه تهیه گزارشات بسیار جذاب و کاربردی را باهم یاد می‌گیریم. این گزارشات کاتالیزور تعامل ما با کارفرما هستند. هرچقدر بتوانیم گزارشات شفاف‌تری به صاحب یک بیزنس ارائه کرده و نقش سئو را در موفقیت به او نشان دهیم، اعتماد بیشتری به دست خواهیم آورد. پیشنهاد می‌کنیم ویدیوی 5 دقیقه‌ای زیر از نحوه تهیه یک گزارش واقعی را مشاهده کنید.

دوره گوگل آنالیتیکس؛ یک قدم جلوتر در مسیر حرفه‌ای

پیتر دراکر، یکی از دانشمندان علم مدیریت جمله معروفی دارد. «چیزی را که نتوانیم اندازه‌گیری کنیم، نمی‌توانیم مدیریت کنیم.» برای یک متخصص سئو هیچ‌چیز به اندازه یک ابزار قدرتمند برای تحلیل نتایج کاربردی نیست.

یادگیری گوگل آنالیتیکس شما را یک پله بالاتر از یک متخصص سئو قرار می‌دهد. متخصصان سئو به کلیک بیش‌تر راضی هستند اما کسانی که با تحلیل آشنا می‌شوند، به فروش بیش‌تر فکر می‌کنند. از طرف شما کار با گوگل آنالیتیکس دیدی بسیار عمیق نسبت به یک کسب‌وکار می‌دهد.

یادگیری گوگل آنالیتیکس و تسلط بر آن یک مزیت رقابتی ویژه برای شما ایجاد می‌کند تا بتوانید یک سایت را دقیق تر تحلیل کرده و برای بهبود آن پیشنهاداتی مبتنی بر آمار و اطلاعات ارائه کنید.

این اتفاق به معنی گسترش خدمات بیشتر در حوزه سئو است. تنوع در ارائه خدمات در میان مدت درآمد شما را افزایش داده و به شناخته‌شدن نام شما در جامعه سئو کمک می‌کند.

اما کار با گوگل آنالیتیکس، محدود به متخصصان سئو و وبمستران نیست. به هر شکلی که با تبلیغات و بازاریابی در ارتباط باشید، Google Analytics  می‌تواند ابزاری برای پیشبرد بهینه اهداف کسب‌وکارتان باشد.

کارشناسان تبلیغات اینترنتی؛ استفاده درست از ابزار گوگل آنالیتیکس به دیجیتال مارکترها کمک می‌کند تا نرخ بازگشت سرمایه و به‌صرفه‌بودن هزینه تبلیغات در کانال‌های تبلیغاتی محتلف مانند تبلیغات بنری یا شبکه‌های اجتماعی را تحلیل کرده و بتوانند بودجه کمپین‌های خود را به‌درستی مدیریت کنند.

کارشناسان تبلیغات در گوگل؛ دوره گوگل آنالیتیکس به کارشناسان گوگل ادز کمک می‌کند اهداف خود را از تبلیغ در گوگل مشخص کرده و رفتار کاربران واردشده به سایت را پس از مشاهده هر تبلیغ یا جستجوی هر عبارت تحلیل کنند. با این کار قیمت هر کلیک و بودجه مصرفی را به شکل بهینه‌تری مدیریت خواهند کرد.