اسکیما چیست؟ تابلوهای راهنمای رباتهای گوگل
اسکیما مجموعه کدهایی هستند که در صفحه و کدهای آن درج میشوند ولی برای کاربر قابل رویت نیستند، هدف این کدها معرفی موضوع و ماهیت صفحه به رباتهای گوگل است.
وقتی در یک جاده در حال حرکت هستیم، تابلوهای مختلفی را میبینیم. تابلوهایی که اطلاعات متفاوتی از نزدیکترین پمپ بنزین تا مسافت باقیمانده تا شهر بعدی را نشان میدهند. احتمالاً بدون دیدن این تابلوها هم میتوانیم مسیر خودمان را پیدا کنیم اما حضور این علائم راهنمایی و رانندگی باعث آرامش خاطر و اطمینان از حضور در مسیر درست خواهد بود. برای راهنمایی رباتهای گوگل نیز تابلوهای مختلفی وجود دارد!
انواع نشانهگذاری استاندارد یا اسکیما (Schema)، تابلوهایی که به رباتهای گوگل کمک میکنند درک بهتری از صفحات سایت داشته باشند.
در این مقاله از آکادمی وبسیما قصد داریم با اسکیما یا نشانهگذاری استاندارد آشنا شویم. ابتدا با مفهوم اسکیما آشنا شده و سپس با بررسی مستندات گوگل با تاثیر اسکیما بر سئو آشنا میشویم. بخشی از این مقاله را به معرفی انواع اسکیما اختصاص داده و در پایان هم نحوه پیادهسازی را با هم بررسی میکنیم.
اگر به دنبال جذب کلیک بیشتر، حضور متفاوت در نتایج جستجو و در نهایت برنده شدن در رقابتهای سخت هستید، لطفاً چند دقیقهای از زمان خود را به مطالعه این مقاله اختصاص دهید.
نشانهگذاری استاندارد یا اسکیما چیست؟
Schema markup، structured data یا نشانهگذاری استاندارد همه به یک مفهوم اشاره میکنند؛ یک زبان مشترک بین موتورهای جستجو که برای درک محتوای یک صفحه از آن استفاده میشود. اسکیما چند خط کد مانند تصویر زیر است که در هدر یا فوتر یک صفحه قرار میگیرد و رباتهای گوگل با دیدن این کدها اطلاعات دقیقتری درباره محتوا و موضوع صفحه دریافت میکنند.
استفاده از اسکیما میتواند از دو جهت به ما کمک کند. اول اینکه با استفاده از نشانهگذاری استاندارد در صفحات، رباتهای گوگل درک بهتری از محتوا یک صفحه به دست میآورند و این مهمترین هدفی است که از درج اسکیما دنبال میکنیم. دومین دستاورد اسکیما حضور متفاوت در نتایج جستجو به واسطه ریچ اسنپیتها است.
به عبارت دیگر با استفاده از اسکیما یا همان قطعه کدهای نشانهگذاری، با ارائه اطلاعات اضافی که در صفحه ما وجود دارد، به تشخیص گوگل در صفحه نتایج نمایش داده میشود.
ریچ اسنیپت اصطلاحی است که متخصصان سئو برای این حضور متفاوت به کار میبرند و در واقع نتیجه استفاده از اسکیما است.
برای آشنایی بیشتر با مفهوم ریچ اسنیپت پیشنهاد میکنیم مقاله rich snippets چیست را در آکادمی وبسیما مطالعه کنید.
4 نکته مهم برای درک بهتر نشانهگذاری استاندارد
متاسفانه بسیاری از وبمسترها و حتی متخصصان سئو درک درستی نسبت به اسکیما ندارند. بسیاری از ما اسکیما را صرفاً مربوط به نمایش چند ستاره در نتایج جستجو میدانیم و برای رسیدن به این حضور متفاوت، خود را به آب و آتش میزنیم، در حالی که حضور متفاوت، تنها یکی از دستاوردهای اسکیما است.
در ادامه میخواهیم 4 نکته کوتاه اما مهم درباره اسکیما را با هم مرور کنیم تا هم حضوری متفاوت داشته باشیم و هم از فلسفه اصلی اسکیما دور نشویم.
نشانهگذاری استاندارد اساساً با هدف درک بهتر موتورهای جستجو از محتوا یک صفحه معرفی شدهاند. در برخی از موارد این درک بهتر محتوای صفحه باعث میشود که جایزهای را هم از موتورهای جستجو نظیر گوگل دریافت کنیم و این پاداش همان حضور متفاوت در نتایج جستجو است. بنابراین اگر در سایت خودمان از اسکیما استفاده میکنیم، حتماً توجه کنیم که اطلاعات درست و دقیقی را به رباتها ارائه دهیم و وسواسی روی حضور متفاوت با هر قیمتی نداشته باشیم.
2- اسکیما الزامآور نیست!
استفاده از Schema در یک وبسایت جزء بایدهای گوگل نیست و ما هیچ اجباری به پیادهسازی آن نداریم. از طرفی گوگل هم الزامی به نمایش متفاوت در نتایج جستجو ندارد. بنابراین نیازی نیست برای تمامی صفحات از اسکیما استفاده کنیم. صفحاتی مانند درباره ما، تماس با ما یا پروفایل کاربران که عملاً نقش کلیدی در سئو سایت ندارند بدون اسکیما هم قابل درک و فهم هستند.
پیشنهاد ما این است که از اسکیما برای صفحاتی که نقش مهمی در نتایج جستجو دارند و میتوانند بر روی کسبوکار تاثیرگذار باشند استفاده کنید. صفحاتی مثل لیست قیمت، صفحه محصول، مقالهها یا معرفی خدمات از جمله صفحاتی هستند که میتواند از اسکیما اختصاصی مربوط به هرکدام استفاده کرد.
3- به رباتهای گوگل احترام بگذارید
یکی از کارهای اشتباه متخصصان سئو و صاحبان کسبوکار اصرار به استفاده از یک اسکیما خاص برای صفحهای نامناسب است. برای مثال ممکن است یک فروشگاه اینترنتی در صفحات محصول خود از اسکیما Product استفاده کند و بعد از مدتی با نمایش ستارهها در نتایج جستجو به این نتیجه برسد که چقدر خوب است که مقالات ما نیز نمایش متفاوتی داشته باشند. اما همینجا میتواند شروع یک بحران در سئو باشد.
اگر از اسکیما محصول برای صفحات مقاله استفاده کنیم، ممکن است رباتهای گوگل به این نتیجه برسند که این صفحات مقاله نیستند و نوعی از محصول را به مخاطبان معرفی میکنند. طبیعتاً در چنین شرایطی شانسی هم برای کسب جایگاه نخواهیم داشت و حتی ممکن است جایگاه فعلی خود را هم به خطر بیندازیم. بنابراین رعایت استانداردهای گوگل در استفاده از اسکیمایی که مرتبط با مفهوم یک صفحه هستند را باید جدی گرفت.
4- ابزارها و منابع کمک دست شما هستند
اسکیما انواع مختلفی دارد که در سالهای آینده نیز بیشتر و بیشتر خواهند شد. از طرفی معمولاً مهمترین چالش اسکیما، پیادهسازی صحیح آن توسط تیم فنی یا متخصص توسعه وبسایت است. بنابراین هم مطالعه درباره نشانهگذاری استاندارد و هم آشنایی با ابزارهایی برای تست کردن اسکیما میتواند مسیر را برای ما راحتتر کند.
برای مطالعه درباره اسکیما پیشنهاد میکنیم حتماً به وبسایت schema.org مراجعه کنید. در این سایت لیست تمامی اسکیماها (چه مواردی که توسط گوگل پشتیبانی میشود و چه مواردی که به تازگی معرفی شدهاند) قابل دسترس هستند. همچین در Google Search Central میتوانید آخرین اخبار و دستورالعملهای گوگل درباره نشانهگذاری استاندارد و سایر موارد مربوط به حضور در نتایج جستجو را مشاهده کنید.
برای تست و بررسی پیادهسازی صحیح اسکیما در صفحات سایت میتوانید از Rich Result Test که توسط خود گوگل معرفی شده استفاده کنید. پس از وارد کردن آدرس صفحه، اسکیماهایی که توسط رباتهای گوگل قابل مشاهده است، به شما نمایش داده میشود.
در سرچ کنسول نیز با استفاده از ابزار URL Inspection و بخش enhancement میتوانید گزارش دقیقی از وضعیت اسکیما صفحات داشته باشید. در بخش enhancement گزارش تمامی صفحاتی که اسکیما آن توسط رباتها شناسایی شده به صورت تجمیعی قابل مشاهده است.
با استفاده از ابزار یو آر ال اینسپکشن هم میتوانید آدرس یک صفحه خاص را بررسی کرده و به جزء اسکیما، وضعیت اینکدس و سایر جزئیات مربوط به صفحه را هم مشاهده کنید. پیشنهاد میکنیم با مطالعه مقاله ابزار URL Inspection با کاربردهای این ابزار عالی بیشتر آشنا شوید.
انواع نشانهگذاری؛ معرفی مهمترین اسکیماها
نشانهگذاری استاندارد انواع مختلفی دارد. بسته به نوع محتوا از ویدیو گرفته تا دستور پخت غذا، اسکیماهای متفاوتی معرفی شده است. در ادامه این مقاله قصد داریم مهمترین اسکیماهایی که برای اکثر سایتها کاربرد دارند و از طرف گوگل پشتیبانی میشوند را معرفی کنیم.
اسکیماها به صورت کلی به دو نوع تقسیم میشوند. برخی از آنها در تعیین ماهیت صفحه نقش دارند و برخی دیگر اطلاعات تکمیلی را به رباتهای گوگل ارائه میکنند. برای مثال در یک صفحه مقاله میتوان با استفاده از اسکیما Article ماهیت صفحه را مشخص کرد. از طرفی در همین صفحه با استفاده از اسکیما ویدیو، کتاب یا سوالات متداول میتوان اطلاعات تکمیلی را هم به رباتهای گوگل معرفی کرد.
Article
این اسکیما مربوط به محتواهای از جنس ارائه اطلاعات، مقاله یا خبر است. استفاده از این اسکیما تغییر چندانی در حضور ما در نتایج ایجاد نمیکند (به جز نمایش تاریخ و تصویر شاخص) اما شانس حضور ما در فضاهایی مثل Top story را افزایش میدهد.
Product
صفحات محصول از مهمترین و ارزشمندترین صفحات یک سایت هستند. نشانهگذاری استاندارد باعث درک بهتر گوگل از ماهیت فروشگاهی سایت شده و به همین دلیل شانس این را خواهیم داشت تا در کلمات مرتبط با مفهوم خرید و قیمت جایگاه مناسبی را به دست آوریم. همچنین استفاده از Review در کنار Product به ما کمک میکند نمایش قیمت و امتیاز محصول را نیز در نتایج جستجو داشته باشیم.
FAQ
پاسخ به سوالاتی که توسط مدیر سایت درج شده است. تا سال 2023 استفاده از اسکیما FAQ جزء محبوبترین اسکیماهای متخصصان سئو بود اما در حال حاضر این نوع اسکیما تنها برای صفحاتی با اعتبار بسیار بالا و در حوزههای پزشکی و حقوقی در نتایج جستجو نمایش داده میشود. تصویر زیر یک نمونه کد json LD برای نشانه گذاری faq است.
بردکرامپ
یکی دیگر از انواع اسکیما، اسکیما بردکرامپ است که مسیر یک صفحه و نسبت آن با دیگر صفحات را به رباتهای گوگل نشان میدهد. اگرچه اگر ساختار URL Structure مناسبی را در تدوین استراتژی سئو در نظر بگیریم، رباتهای گوگل به راحتی متوجه ارتباط بین صفحات میشوند.
ویدیو
یکی از انواع محتوا که بسیار مورد توجه کاربران است، با استفاده از اسکیما ویدیو این شانس را داریم تا در تب ویدیو نتایج جستجو باشیم. از طرف دیگر با استفاده از اسکیما ویدیو، رباتهای گوگل درک بهتری نسبت به محتوای ویدیو پیدا میکنند.
تصویر زیر نمونه نمایش ویدیوها با استفاده از اسکیما در گوگل را نمایش میدهد.
Organization
یکی دیگر از انواع اسکیما که برای بسیاری از سازمانها کاربرد دارد، اسکیمایی است که اطلاعات سازمانی و راههای ارتباطی را به گوگل معرفی میکند. با استفاده از اسکیما Organization میتوان اطلاعاتی نظیر لوگو و شبکههای اجتماعی مختلف یک کسبوکار را به گوگل معرفی کرد. یکی از جدیدترین تغییرات گوگل نیز نمایش Site Name در نتایج است که از طریق همین مدل اسکیما انجام میشود.
چطور یک اسکیما را پیادهسازی کنیم؟
برای پیادهسازی اسکیما گوگل سه راهکار را پیشنهاد داده است که در ادامه مروری بر این راهحلها داریم و البته پیشنهاد خود گوگل را هم با هم بررسی خواهیم کرد.
Json-LD، بهترین راهکار و پیشنهاد گوگل
گوگل در مستندات خود پیشنهاد کرده با توجه به سادگی و سهولت از متد Json-LD برای نشانهگذاری استاندارد استفاده شود. در این شیوه و با استفاده از یک قطعه کد جاوااسکریپت و حاوی کدهای استراکچر دیتا را به صورت جداگانه در هدر یا فوتر یک صفحه، قرار میدهیم.
با توجه به اینکه این قطعه کد مجزا از تمام کدهای صفحه است، هم قراردادن و هم تغییر آن بسیار ساده است.
در کارگاه تخصصی سئو تکنیکال آکادمی وبسیما نحوه پیادهسازی متد Json-LD به صورت کامل و با مثالهای متعدد بررسی و تدریس شده است. پیشنهاد میکنیم برای آشنایی بیشتر و تهیه دوره به صفحه آموزش سئو تکنیکال مراجعه بفرمایید.
استانداردهای سئو در طراحی و کدنویسیآموزش سئو تکنیکال
Microdata و RDFa؛ شبیه هم با یک تفاوت جزئی
دو شیوه دیگری که میتوان با استفاده از آن نشانهگذاری را به صفحه اضافه کرد، روشهای Microdata و RDFa هستند. هر دو شیوه بر اساس اضافهکردن ویژگیهایی به کدهای HTML اجرا میشوند. به این شکل که در کنار کدهای HTML و با استفاده از attributes دادههایی در صفحه قرار میگیرند. تفاوت این دو شیوه در جای آن در صفحه است. اسکیما در شیوه Microdata معمولاً در بخش Body قرار میگیرد و در روش RDFa در Body یا هدر سایت قرار میگیرد. با توجه به اینکه در هر دو شیوه ما دادههای نشانهگذاری را در کنار کدهای HTML قرار میدهیم، هم تغییر کدها و هم اصلاح آنها سختتر از شیوه Json-LD است.
اسکیما؛ یک تیر و دو نشان
در این مقاله با مفهوم اسکیما و تاثیر آن بر سئو آشنا شدیم. با اسکیما میتوانیم با یک تیر دو نشان بزنیم، هم به رباتهای گوگل کمک کنیم که درک بهتری از محتوای صفحات وب داشته باشند و هم اینکه به واسطه این کمک یک جایزه ارزشمند یعنی حضور متفاوت در نتایج جستجو دریافت کنیم.
به واسطه این حضور متفاوت میتوانیم نرخ کلیک بالاتری را تجربه کنیم. جدا از راهکارهای محتوایی که در مقاله ctr چیست آکادمی وبسیما میتوانید مطالعه کنید، پیادهسازی اسکیما هم یکی از راهکارهای سئو تکنیکال است که میتواند بر روی نرخ کلیک ما تاثیر قابل توجهی بگذارد.
در پایان مقاله مثل همیشه آماده هستیم که به سوالات مختلف شما درباره اسکیما پاسخ دهیم. حالا نوبت شماست!
امین اسماعیلی هستم، فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه تهران و مدیر فنی آژانس خلاقیت وبسیما. از سال 91 تمرکز خود را بر روی مباحث روز سئو و طراحی سایت قرار داده و پس از کسب تجربه و دانش ارزشمند تصمیم گرفتم تا ثمره آن را با دیگران به اشتراک بگذارم.
پس از پاسخ گویی توسط کارشناسان، از طریق پیامک به شما اطلاع رسانی میشود